SMA’da Beslenme 1: İyi Beslenmek Neden Önemlidir?

SMA hastası bireyler için beslenme her zaman en ön planda tutulması gereken önemli bir konudur.



Beslenmek vücudun nefes alması ve hareket etmesi için ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlar. Aynı zamanda beslenmek yaşamı destekleyen sağlıklı bir büyüme için yakıt sağlar. Spinal müsküler atrofisi (SMA) olan bir birey veya SMA hastası bir bireyin bakıcısı olarak, beslenmeyi her zaman en ön planda tutmanız gerekmektedir.

Doğru beslenme şunları sağlar:

• Geliştirilmiş Büyüme: Boy uzarken kilo almak, sağlık için çok önemlidir. Yeterli enerjiye (kalori) sahip olmak, akciğer dokusunu ve kalp kasını destekleyerek vücudun büyümesine yardımcı olur.

 • Daha İyi Nefes Alma: Boy uzaması, göğsün genişlemesi için daha fazla alan sağladığından nefes almaya yardımcı olur. Bu önemlidir, çünkü solunum problemleri SMA hastası bireylerde hastalığın önde gelen nedenidir.

• Hastalığı Önleme: Yeterli beslenme, akciğerlerde potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir alt solunum yolu enfeksiyonuna (zatürre) dönüşebilecek soğuk algınlığı ve virüsleri önlemeye veya mücadele etmeye yardımcı olur.

 • Geliştirilmiş Motor Fonksiyonu: Çok fazla ağırlık veya çok az ağırlık, SMA hastası bireylerin hem güç hem de hareket kabiliyetinde azalmaya neden olabilir.

• Artan Yaşam Kalitesi: Kötü beslenme, fiziksel semptomların daha da kötüleşmesine neden olabilir. İyi beslenme, elinizden gelenin en iyisini hissetmeye dönüşebilir.

İYİ BESLENMENİN YAPI TAŞLARI

Vücutta olan her şey enerji gerektirir. Kalori, gıdalardaki enerjinin ölçüsüdür. Kalorilerin üç temel kaynağı karbonhidratlar, proteinler ve yağlardır. Hepsi dengeli beslenmede önemli bir rol oynar.

Karbonhidratlar şekerler, nişastalar ve liflerdir. Sindirim sistemi, glikoz (kan şekeri) oluşturmak için karbonhidratları parçalar. Glikoz vücut için en verimli enerji kaynağıdır.

 Proteinler, vücudun büyümesine ve hasarlı dokuları onarmasına yardımcı olan amino asitlerden oluşur.

Yağlar büyüme, sağlıklı cilt ve organları korumak için gereklidir. Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda beyin ve göz gelişimi için önemlidirler. Yağlar ayrıca vücudun A, D, E ve K vitaminlerini emmesine yardımcı olur.

Her bireyin kalori ihtiyacı farklıdır. Kalori ihtiyacını etkileyen faktörler arasında kol ve bacakları hareket ettirme yeteneği, nefes alma, yemek yeme yeteneği ve kas kütlesi miktarı yer alır. Örneğin, daha fazla hareket ve aktivite ile daha fazla enerji kullanılacak ve daha fazla kaloriye ihtiyaç duyulacaktır. SMA hastası bebekler ve çocuklar, kilo almak ve boylarının uzaması için yeterli kaloriye ihtiyaç duyarlar. Yetişkinler ve yaşça büyük ergenler (artık büyümeyen) sağlıklı bir kiloyu korumak için yeterli kaloriye ihtiyaç duyarlar.

Vitaminler ve mineraller, kalori sağlamasalar da normal büyüme ve gelişme için gereklidir. İki temel vitamin türü vardır: Yağda çözünen vitaminler (A, D, E ve K) vücudun yağ dokularında depolanır. Suda çözünen vitaminler hemen kullanılır ve fazlası vücutta depolanmaz. Bazı önemli mineraller şunları içerir: Sodyum, potasyum, magnezyum ve klorür, vücuttaki su miktarını ve asit veya pH seviyesini dengeleyen elektrolitlerdir. Bunlar sinirlerin, kasların, kalbin ve beynin düzgün çalışmasını sağlamaya yardımcı olurlar. Kalsiyum kemik gücü ve sağlığı için önemlidir. Demir, oksijenin vücutta taşınması için önemlidir. Çinko, selenyum ise yara iyileşmesi, cilt sağlığı ve büyümesi ile vücuda yardımcı olur. Su vücuttaki en önemli maddedir. Her fonksiyon için gereklidir. Yeterli sıvı almak solunum fonksiyonu ve kabızlığı önlemek için önemlidir. SMA hastası birçok kişi, tuvaleti kullanmak için başkalarına bağımlı oldukları için yeterince sıvı içmekten kaçınır. Her gün mutlaka ne kadar su tükettiğiniz not edin.

REFERANSLAR

  1. Nutrition Basics, Cure Sma Care Series Booklet Nutrition Basics A Source of Information and Support for Individuals Living with Spinal Muscular Atrophy and Their Families, Sayfa no:2-4, January 2020