SMA’da Beslenme 3: Beslenmeyi Yönetmek

SMA hastası bireyler için beslenme tüpünün ne zaman kullanılması gerektiğini, nasıl çalıştığını ve ne tür tüp beslenme formülünün en iyisi olduğunu bilmek önemlidir.



Besleme Tüpü Ne Zaman Gereklidir?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuz veya diyetisyeniniz tüple beslenmeyi önerebilir:

• Güvenli bir şekilde yutamama.

• Tüm besin ihtiyacının ağız yoluyla karşılanamaması durumunda

• İyi büyümeme (çocuk) veya kiloyu koruyamama (yetişkin).

• Yeterince sıvı içememe.

• Hastalıkta geçici olarak yiyip içememe.

• Ameliyattan önce veya sonra

Besleme Tüpü Nasıl Çalışır?

Tüple beslenme (enteral beslenme olarak da adlandırılır), doğrudan mideye giden bir tüp aracılığıyla beslenme sağlar. Tüple besleme türü bireysel ihtiyaçlara bağlıdır. Doktorunuz, ihtiyacın geçici mi yoksa uzun süreli mi olduğuna ve burundan mı yoksa karındaki bir kesiden mi tüp takılacağına karar vermede yardımcı olacaktır.

Doktorunuz tüpün nasıl yerleştirileceğine aşağıdakileri göz önünde bulundurarak karar verecektir:

•Tüple beslenmenin gerekebileceği sürenin uzunluğu

• Gastrointestinal sisteminizin ne kadar iyi çalıştığı

• En rahat ne olurdu

• Beslemede veya salgılardan aspirasyon riski olup olmadığı

Besleme tüpleri aşağıdakiler için kullanılabilir:

• Gündüzleri ağızdan besleme ile gece tüp beslemeleri

• Kalorileri tamamlamak için yemeklerden sonra bolus beslenme

• Öğün aralarında atıştırmalıklar için bolus

Yutma/aspirasyon riski olan kişiler için besleme tüpleri şunları yapabilir:

 • Tüm beslenme ve sıvı ihtiyaçlarını sağlamak

• Gün boyunca sürekli çalıştırılma

• Riske bağlı olarak daha kısa sürelerde pompalanabilme

• Riske bağlı olarak, yalnızca hidrasyon, ilaçlar ve sıvılar için olduğu kadar hastalık veya yorgunluk sırasında veya iyi beslenilmediği günlerde bolus besleme sağlar

Tüple Beslemeler Nasıl Verilir?

Bir nazogastrik (NG), nazojejunal (NJ) Tüp veya gastrostomi tüpü (G-tüpü)  yerleştirildikten sonra, kayıtlı bir diyetisyen beslemeler için bir plan yapılmasına yardımcı olur ve gerekirse bir doktor formül ve tüp besleme malzemeleri için bir reçete yazar. Dikkate alınması gereken ilk soru, beslenmenin nasıl verileceğidir. En yaygın tüple besleme yöntemleri bolus besleme veya sürekli beslemedir. Bolus beslemeleri, bir şırınga, yerçekimi torbası veya bir pompa aracılığıyla kısa bir sürede, tipik olarak 5 ila 20 dakika içinde besleme tüpüne uygulanır ve daha uzun bir sürede verilebilir. Bolus beslemeler, yalnızca yiyecekleri sindirim sisteminde başarılı bir şekilde hareket ettirebilen kişilere verilir. Tipik olarak, bolus beslemeler bir G-tüpü aracılığıyla verilir, ancak bir jejunostomi tüpü  (J-tüpü) ile verilmez. G-tüpünün daha büyük çapı, daha büyük hacimli formülün mideye daha hızlı geçmesine izin verir. Mideden daha sonra zamanla ince bağırsağa küçük miktarlarda salınır. Doktorunuz veya diyetisyeniniz, beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için günde birkaç bolus besleme önerebilir. Bolus beslemenin komplikasyonları mide bulantısı, kusma, ishal, karında şişkinlik veya aspirasyonu içerebilir. Daha uzun süreler boyunca bir besleme pompası aracılığıyla sürekli beslenme sağlanır. Besleme için harcanan zaman miktarı günde 12 ila 24 saat arasında değişebilir. İnce bağırsağa veya jejunuma sürekli olarak besleme yapılır, çünkü ince bağırsak bir seferde az miktarda mamayı tolere eder. Sürekli besleme, bireyi daha az hareketli hale getirse de, aşağıdaki durumlarda uygun olabilir:

• Yiyeceklerin sistemden kolayca geçmesini engelleyen bir gastrointestinal probleminiz varsa.

• Aynı anda daha fazla mama miktarını tolere edilmediği için daha yavaş beslenmeye ihtiyaç duyanlar.

• Aspirasyon için yüksek risk altında olanlar.

• Jejunumda tüp ile beslenenler. Sürekli beslenmenin komplikasyonları mide bulantısı, kusma, ishal veya karında şişkinliği içerebilir. Bazı beslenme planları hem bolus hem de sürekli beslenmeyi içerebilir.

Ne Tür Tüp Besleme Formülü En İyisidir?

Kullanılan protein türüne göre değişen üç tür tüple besleme formülü vardır. Bunlar, bozulmamış veya tam protein, yarı-element (peptitler) veya temel formüller (amino asitler) olarak adlandırılır.

Kişi için en iyi formülün ne olduğunu belirlemek için eğitimli bir diyetisyene danışmak isteyebilirsiniz. Göz önünde bulundurulması gereken bazı faktörler şunlardır:

• Yiyecek alerjisi.

• Bağırsak fonksiyonu.

• Geri akış.

• Besleme tüpünün tipi ve boyutu.

• Besinlerin genel dengesi.

REFERANSLAR

  1. NUTRITION BASICS, CURE SMA CARE SERIES BOOKLET NUTRITION BASICS A SOURCE OF INFORMATION AND SUPPORT FOR INDIVIDUALS LIVING WITH SPINAL MUSCULAR ATROPHY AND THEIR FAMILIES, Sayfa no:8- 11, January 2020